Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr 1.

Członek Rady Nadzorczej oraz Prezydium od 1954 r. Należy wspomnieć o patronacie, jakim spółdzielnia objęła wspomnianą placówkę.

W ramach współpracy regulował wiele zagadnień, realizowanych przez obie instytucje.

-czytamy na kartach spółdzielczej kroniki.

***

Z opracowania Teresy Łukaszczuk, SP1

Historyk, społecznik, erudyta

Dyrektor szkoły

    Stanisław Jarmuł urodził się w 1927 r. we wsi Guzówka na Zamojszczyźnie. W końcowym okresie II wojny światowej był członkiem Batalionów Chłopskich – ppor. w stanie spoczynku pseudonim „Ogrodnik”. Wykształcenie średnie pedagogiczne zdobył w Liceum Pedagogicznym w Lublinie. Studia filologiczno-historyczne ukończył w warszawskiej Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej. Dalsze studia historyczne kontynuował na Wydziale Humanistycznym UMCS w Lublinie uzyskując dyplom magisterski. W roku 1977 obronił pracę doktorską, przygotowaną na seminarium prof. dr hab. Tadeusza Mencla. Nie przerywał swego doskonalenia zawodowego i na mocy decyzji Głównej Komisji Kwalifikacyjnej uzyskał III stopień specjalizacji zawodowej w zakresie nauczania historii.

    Pracował jako nauczyciel w Szkole Podstawowej nr 2 w Parczewie, a następnie w Szkole Podstawowej w Przewłoce w gminie Milanów powiatu radzyńskiego. W 1950 r. został przeniesiony do Radzynia Podlaskiego na stanowisko kierownika Szkoły Podstawowej nr 2. Od roku szkolnego 1952/53 Stanisław Jarmuł pełnił funkcję kierownika, później przez 40 lat do 1991 roku, dyrektora Szkoły Podstawowej nr 1. Włożył wiele wysiłku w organizację kolejnych etapów rozbudowy placówki – budowę sali gimnastycznej, pawilonu przyrodniczego i nowoczesnych na owe czasy boisk sportowych oraz doskonalenie i unowocześnianie procesu dydaktyczno-wychowawczego.  Dzięki staraniom dra Stanisława Jarmuła w 1963 roku szkoła otrzymała imię Bohaterów Powstania Styczniowego.

    Z Jego inicjatywy – w latach 60. ubiegłego stulecia – szkoła uczestniczyła w Lubelskim Eksperymencie Pedagogicznym kierowanym przez prof. Konstantego Lecha. Nawiązano współpracę ze szkołami nr 6 i 33 w Lublinie.  Pozyskano odpowiednio przygotowane pracownie przedmiotowe wyposażone w telewizory, radia, epidiaskopy, przeźrocza, rzutniki pisma, magnetofony z taśmotekami, adaptery z płytami. Poprawił się stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń, a także estetyka terenu wokół szkoły.  W roku 1965 szkoła została włączona do grona placówek wiodących w ówczesnym województwie lubelskim a w 1967 r. otrzymała „Odznakę Tysiąclecia Państwa Polskiego”. Dr Stanisław Jarmuł dbał o bardzo dobrą jakość pracy. Pod Jego kierunkiem szkoła osiągnęła wysoki poziom dydaktyczny i wychowawczy, a powiązanie placówki z własnym środowiskiem, ośrodkami naukowymi oraz innymi przodującymi szkołami w kraju zaowocowały wejściem „Jedynki” – już po przemianach ustrojowych roku 1989 – do Klubu Przodujących Szkół.

    Uczniowie zajmowali czołowe miejsca w olimpiadach przedmiotowych, wygrywali zawody sportowe, uświetniali swoimi występami imprezy miejskie, pracowali na rzecz środowiska, dobrze zdawali egzaminy do szkół średnich, kończyli studia i rozsławiali nasze miasto. Takie sukcesy mógł odnosić tylko człowiek, który był nowatorem, pasjonatem i społecznikiem.

    W 1973 roku kierowana przez dra Stanisława Jarmuła placówka otrzymała nowy sztandar. W 1981 roku została wyróżniona Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

    Przez 40 lat pracy na stanowisku dyrektora Szkoły Podstawowej nr 1 im. Bohaterów Powstania Styczniowego dał się poznać jako odpowiedzialny zwierzchnik, wspaniały wychowawca i nauczyciel historii, przyjaciel dzieci i wielki autorytet moralny dla nauczycieli pracujących w radzyńskich szkołach. Był człowiekiem, który traktował pracę zawodową jak służbę i posłannictwo. Swoim przykładem przekonywał uczniów, że „Zwycięstwa ojców trzeba utrwalać nauką i pracą”.

    Obdarzony talentem pedagogicznym, erudycją, pasją, dorobkiem naukowym i publicystycznym dr Jarmuł był tytanem pracy. Pod Jego kierunkiem kadra pedagogiczna ustawicznie podnosiła swoje kwalifikacje, rozwijała się tworząc szkołę otwartą, szkołę twórczego myślenia. Dyrektor Jarmuł był głównym motorem, koordynatorem pracy zgranego zespołu, który te wszystkie ambitne plany realizował aż do efektów zakończonych sukcesami. Wymagał wiele od siebie, nauczycieli i uczniów. Był dobrym wychowawcą, wybitnym nauczycielem, życzliwym kolegą. Inspirował do działania i pracy nad sobą.

Nowator

    W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX stulecia był aktywnym członkiem Prezydium Krajowej Rady Postępu Pedagogicznego. Przez wiele lat pełnił funkcję przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Postępu Pedagogicznego w Białej Podlaskiej. Był współpracownikiem i członkiem Rady Redakcyjnej dwumiesięcznika Ruch Pedagogiczny. Twórczo i aktywnie uczestniczył w pracy Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego. Organizował sesje naukowe, prowadził wykłady, prelekcje. Był wykładowcą nauk społecznych w Akademii Wychowania Fizycznego w Białej Podlaskiej.

Społecznik

    Przez wiele lat działał w Zarządzie ZNP, pełniąc m. in. funkcje skarbnika i prezesa oddziału powiatowego. Był członkiem oraz honorowym Prezesem Radzyńskiego Towarzystwa Regionalnego. Dr Stanisław Jarmuł podejmował wiele działań społecznych na rzecz miasta. W 1968 r. z jego inicjatywy odbyły się uroczyste obchody 500-lecia uzyskania praw miejskich przez Radzyń Podlaski. W latach 1973 – 1990 był radnym, a przez dwie kadencje do 1990 r.,  Przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej.

Publicysta

    Dr Stanisław Jarmuł opublikował blisko sto artykułów dotyczących dziejów ruchu ludowego, polskiej zbrojnej konspiracji niepodległościowej, oświaty w XIX i XX wieku, które ukazały się w rocznikach uniwersyteckich i regionalnych. Dorobek publicystyczny to także książki:

  1. Powiat radzyński w latach 1861-1914, Lublin 1961
  2. Kartki z dziejów Radzynia Podlaskiego, Lublin 1992
  3. Pałac Potockich w Radzyniu Podlaskim, Lublin 1993
  4. Kościół Świętej Trójcy w Radzyniu Podlaskim, Lublin 1995
  5. Szkice z dziejów Radzynia Podlaskiego i byłego powiatu radzyńskiego, Radzyń Podlaski 1995
  6. Radzyń Podlaski – 530 lat, Lublin 1999.
  7. Radzyński Obwód Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej (1939 – 1944), Biała Podlaska 2000.

    Ta ostatnia została zamieszczona w bibliografii II wojny światowej opracowanej przez Niemiecki Instytut Historyczny, wydanej w 2003 r.

Doceniany i wyróżniany

    Był laureatem nagród Lubelskiego Kuratora Oświaty i Ministra Edukacji Narodowej. Wśród wielu odznaczeń państwowych i resortowych dr Stanisław Jarmuł otrzymał: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Srebrny Krzyż Zasługi, Złotą Odznakę ZNP, Medal Komisji Edukacji Narodowej.

    Dr Stanisław Jarmuł zmarł w sobotę 26 marca 2005 r. Liczne media lokalne i regionalne pisały:  „Odszedł wybitny pedagog, wieloletni dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 im. Bohaterów Powstania Styczniowego w Radzyniu Podlaskim, działacz regionalny i związkowy, publicysta, historyk, mistrz zawodu nauczycielskiego, człowiek z duszą nauczyciela”.

    W styczniu 2013 roku minęło 50 lat odkąd radzyńska „Jedynka” nosi zaszczytne imię Bohaterów Powstania Styczniowego. To właśnie inicjatywie doktora Jarmuła Szkoła Podstawowa nr 1 w Radzyniu Podlaskim zawdzięcza to imię – nadane jej w trudnych czasach komunizmu, w setną rocznicę tego zrywu narodowowyzwoleńczego w r. 1963. Obchody rocznicy tego faktu miały bardzo bogaty program, a jednym z punktów uroczystości było odsłonięcie tablicy ufundowanej przez społeczność szkolną i mieszkańców miasta, upamiętniającą postać Stanisława Jarmuła.

    Dorobek naukowy oraz myśli zawarte w książkach i licznych publikacjach, które pozostawił po sobie pan Dyrektor, z całą pewnością będą służyły dalszym pokoleniom jako wciąż aktualne, a postać dra Stanisława Jarmuła pozostanie na zawsze w pamięci radzynian.