1940

30 maja – na żwirowni w lesie Planta zostało rozstrzelanych 50(51) mężczyzn ze wsi Rudno wraz z proboszczem Romanem Ryczkowskim. Był to odwet za zabicie Niemca

Dnia 29 maja 1940r. w lesie Górki, na torach linii kolejowej Łuków – Lublin, na odcinku między Parczewem a Milanowem znaleziono zwłoki
zabitego Niemca. Bliższe okoliczności nie są znane zarówno co do czasu, jak i co do sprawców tego zabójstwa. Na miejsce wypadku przybyła niemiecka ekspedycja karna. Bez żadnego dochodzenia badań otoczyli pobliską wieś Milanów z zamiarem przeprowadzenia pacyfikacji, w myśl zasady stosowanej przez okupanta ,,za 1-go Niemca, 50-ciu Polaków”.

Jednakże wójt Milanowa, nazwiskiem Schulz zdołał zażegnać niebezpieczeństwo grożące mieszkańcom wsi Milanów. Różnymi sposobami przekonywał oficera gestapo kierującego karną ekspedycją aż ten uległ i skierował wojsko i żandarmerię do wsi Rudno.

Dnia 30 maja 1940r. wojsko otoczyło ze wszystkich stron Rudno a żandarmeria, a żandarmeria wjechała na ciężarowych samochodach rozpoczęła poszukiwania w mieszkaniach i zabudowaniach gospodarczych. Uciekających na łąki i do lasu ludzi chwytało wojsko otaczające Rudno. W krótkim czasie spędziła żandarmeria około 200 mężczyzn pod kościół parafialny znajdujący się w środku wsi. Z pobliskiej szkoły wyprowadzili nauczycieli Zagańczuka Antoniego i Tomasza Kowaluka, którzy mieli w tym czasie lekcje.

Następnie oficer kierujący całą ekspedycją karną w towarzystwie żandarmerii udał się na plebanię i przyprowadził Ks. Ryszarda Ryczkowskiego dołączając go do grupy. Wówczas ustawiono wszystkich trójkami i popędzono w kierunku lasu bijąc kolbami tych, co się trochę ociągali. Po kilkudziesięciu metrach nastąpiło zamieszanie w kolumnie więźniów gdyż na drodze padł 80-letni staruszek
nazwiskiem Bożyk. Na skutek tego Niemcy przeprowadzili selekcję oddzielając młodszych liczących poniżej 55-lat od starszych, których zwolnili i kazali biegiem wracać do domu.

Młodszych mężczyzn w liczbie około 50-ciu podzielili na trzy grupy. Wówczas podjechał samochód i kazali Niemcy pierwszej grupie wsiadać do niego; w grupie tej był ksiądz Ryczkowski. Samochód z tymi ludźmi przybył na małą polankę w lesie koło folwarku Planta. Było to miejsce skąd mieszkańcy wsi okolicznych brali piasek dla potrzeb budowlanych na skutek czego było tam wiele dołów po wybranym piasku.

Jedenz największych dołów znajdujący się na polanie był już odpowiednio przygotowany do przybycia ofiar. Więźniom kazano wyjść z samochodu i klękać nad dołem. Następnie puszczono serię strzałów, ofiary wrzucano do dołu. To samo uczynili Niemcy z drugą i trzecią grupą więźniów przywożąc ich w pewnych odstępach czasu.

Wśród ofiar tej zbrodni to kilu mieszkańców Warszawy, którzy przyjechali do Rudna celem kupienia żywności. Było tam też 2 Żydów z osady
Wohyń. Nazwiska ofiar, które zdołano ustalić były następujące:

1. Ks. Roman Ryczkowski ur. 1902r
2. Antoni Zagańczyk ur. 1910r – kierownik szkoły
3. Tomasz Kowaluk ur. 1907r – rolnik, nauczyciel
4. Michał Bobruk ur. 1912r – student
5. Antoni Denisiuk ur. 1878r – rolnik
6. Stanisław Czuryło ur. 1907r – rolnik
7. Piotr Kucyk ur. 1917r – rolnik
8. Piotr Kucyk ur. 1908r – rolnik
9. Józef Kuzko ur. 1920r – rolnik
10. Władysław Łapiuk ur. 1915r
11. Ludwik Szczygieł ur. 1919r – rolnik
12. Franciszek Pruszczak ur. 1910r – rolnik
13. Feliks Rachubik ur. 1906r – rolnik
14. Józef Robak ur. 1895r
15. Józef Iwaszko ur. 1912r – rolnik
16. Feliks Burzec ur. 1908r – rolnik
17. Seweryn Cieciecz ur. 1906r – rolnik
18. Józef Furman ur. 1913r – rolnik
19. Szymon Kucyk ur. 1894r – rolnik
20. Władysław Rybiński ur. 1912r
21. Józef Szwaj ur. 1884r
22. Stanisław Sienkiewicz ur. 1919r – rolnik
23. Stanisław Parać ur. 1914r – rolnik
24. Jan Rachubik ur. 1917r – rolnik
25. Franciszek Zając ur. 1917r – rolnik
26. Stefan Wołowik ur. 1900r – rolnik
27. Ludwik Mazuryk ur. 1910r
28. Stanisław Butrym ur. 1898r – rolnik
29. Stanisław Deryło ur. 1914r – rolnik
30. Mikołaj Kucyk ur. 1900r – rolnik
31. Piotr Kuzko ur. 1905r – rolnik
32. Franciszek Szczygieł ur. 1914r – rolnik
33. Czesław Kwasowicz ur. 1919r – rolnik
34. Jan Sienkiewicz ur. 1911r – rolnik
35. Jan Rachubik ur. 1919r
36. Jan Rybiński ur. 1919r
37. Józef Wołowik ur. 1909r – rolnik
38. Karol Waciuta ur. 1905r – rolnik
39. Ludwik Daniłko ur. 1908r.
40. Jerzy Kiszewski
41. Józef Michalski lat 29

Za: GOK Milanów, Opis zbrodni jaka została popełniona w czasie okupacji na
ludności cywilnej w Rudnie 30 maja 1940r.

SONY DSC