Polski rynek pracy znajduje się w okresie dynamicznych zmian. Powodem jest zakrojona na szeroką skalę nowelizacja Kodeksu pracy, ale też nowe oczekiwania pracowników względem chociażby pracy zdalnej czy motywowane rozwojem technologicznym nowe trendy w procesach rekrutacyjnych. Czego mogą spodziewać się osoby poszukujące pracy?
Cechy rynku pracy 2023
bezrobocie
Bezrobocie rejestrowane w Polsce nadal utrzymuje się na bardzo niskim poziomie. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego w końcu listopada 2022 r. ogólnopolski wskaźnik bezrobocia uzyskał wartość 5,1%, a więc dokładnie taką samą, co w październiku i wrześniu tegoż roku. Niski poziom stopy bezrobocia świadczy o ogólnie rzecz biorąc dobrej kondycji na polskim rynku zatrudnienia, niemniej sytuacja znacznie różni się w poszczególnych częściach kraju, a także w stosunku do zapotrzebowania wobec przedstawicieli określonych zawodów.
zawody deficytowe
Dlatego szukającym etatu zaleca się sprawdzanie corocznej prognozy Barometr zawodów, ukazującej potrzeby kadrowe pracodawców w danym powiecie / mieście na prawach powiatu, województwie oraz w skali ogólnokrajowej.
Zgodnie z prognozą, w 2023 r. na rynku pracy w Polsce będzie zbyt mało chętnych do pracy:
-w budownictwie – cieśli, stolarzy budowlanych, dekarzy, blacharzy budowlanych, murarzy, tynkarzy, monterów instalacji budowlanych, operatorów i mechaników sprzętu do robót ziemnych, pracowników robót wykończeniowych, robotników budowlanych;
-w przemyśle – elektryków, elektromechaników, elektromonterów, mechaników samochodowych, operatorów obrabiarek skrawających, spawaczy, ślusarzy;
-w TSL – kierowców autobusów, kierowców samochodów ciężarowych, magazynierów;
-w usługach medycznych i opiekuńczych – lekarzy, fizjoterapeutów, masażystów, pielęgniarek, położnych, psychologów, psychoterapeutów, opiekunów osób starszych i z niepełnosprawnością;
-w oświacie – nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących, przedmiotów zawodowych i praktycznej nauki zawodu, nauczycieli szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych;
– w usługach rachunkowych – samodzielnych księgowych, pracowników ds. rachunkowości i księgowości;
-w gastronomii – kucharzy.
Osoby wykonujące powyższe zawody mogą spodziewać się licznych ofert od pracodawców oraz niedużej konkurencji podczas procesu rekrutacyjnego. Warto jednak pamiętać, że w różnych częściach kraju zapotrzebowanie na pracowników jest odmienne, dlatego najlepiej posiłkować się prognozą lokalną popytu kadrowego.
W 2023 r., podobnie jak w roku ubiegłym, nie wskazano żadnego zawodu nadwyżkowego w Polsce.
Rynek pracy 2023 – praca zdalna, praca hybrydowa
Modele pracy zdalnej oraz hybrydowej, które rozpowszechniły się w okresie pandemii, nie tracą na popularności. W związku z wysokimi oczekiwaniami społecznymi nowelizacja Kodeksu pracy uwzględnia zapisy dotyczące trybu pracy zdalnej. Najważniejsze zmiany, które wejdą w życie od 1 marca 2023 r. to:
-pracodawca będzie musiał pokrywać koszty pracy zdalnej – np. zapewnienia sprzętu, jego serwisowania i eksploatowania;
-pracodawca zyska możliwość kontrolowania pracownika w czasie pracy zdalnej, np. pod względem przestrzegania przepisów bhp i ochrony danych osobowych. Forma kontroli będzie uzgadniana z pracownikiem, a same działania kontrolne mają odbywać się w czasie pracy;
-pracodawca nie będzie mógł w żaden sposób dyskryminować np. płacowo pracownika wykonującego pracę zdalną względem pozostałych zatrudnionych;
-żeby móc pracować zdalnie, pracownik będzie musiał złożyć oświadczenie, że ma ku temu odpowiednie warunki lokalowe i techniczne;
-dopuszczone będzie skierowanie przez pracodawcę do pracy zdalnej – w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego bądź epidemii bądź w sytuacji, gdy z uwagi na niezależne okoliczności pracodawca nie jest w stanie zapewnić warunków zgodnych z bhp w dotychczasowym miejscu pracy;
-pracodawca co do zasady nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej określonych grupom pracowników, m.in. kobietom w ciąży, pracownikom wychowującym dzieci do 4.. r.ż., pracownikom opiekującym się domownikiem z orzeczeniem o niepełnosprawności. Odmowa pracy zdalnej będzie możliwa tylko w uzasadnionych przypadkach (np. wynikających z organizacji pracy), a pracodawca będzie musiał przedstawić owo uzasadnienie na piśmie.
Szukanie pracy w 2023 r.
Rozglądając się za zatrudnieniem, warto uwzględnić nowe trendy w rekrutowaniu pracowników. Przede wszystkim:
-rekrutacja coraz częściej odbywa się całkowicie zdalnie. Warto przygotować się do rozmów kwalifikacyjnych online (zawczasu zadbać o wymagania sprzętowe, ale także przygotować ciche i przyjazne środowisko);
-fotografie CV są coraz mniej mile widziane – chyba że wygląd ma istotne znaczenie dla wykonywanej pracy. Polski rynek pracy zbliża się tym samym do standardów krajów zachodnich, gdzie zdjęcia w CV to rzadkość;
-wstępna ocena dokumentów rekrutacyjnych często przebiega automatycznie, za pomocą oprogramowania oceniającego np. zgodność zgłoszenia z wymaganiami wskazanymi przez pracodawcę. Dlatego w dokumentach warto uwzględniać frazy kluczowe i dokonywać uważnej selekcji informacji;
-większość ofert pracy publikowana jest na portalach rekrutacyjnych, takich jak praca.pl.