Żołnierze Armii Krajowej
Z okazji 80.rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową, Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim rozpoczyna cykl, w którym chcemy przybliżyć Państwu materiały dotyczące Armii Krajowej przechowywane w radzyńskim Oddziale.
Lubelszczyzna była miejscem szczególnej koncentracji oddziałów partyzanckich zarówno w latach okupacji niemieckiej, jak i w okresie umacniania władzy sowieckiej w Polsce. Mamy nadzieję, że prezentowane „karty” będą dobrą okazją do przypomnienia postaci żołnierzy AK oraz wydarzeń związanych z historią walki o niepodległość.
Na początek dokumenty, które wchodzą w skład Spuścizny Tadeusza Mycka ps. „Zenon” (1923-2019), żołnierza partyzanckiego Oddziału „Szarugi”.
Aleksander Sarkisow (ps. „Szaruga”, „Andrzej”, „Czarnota”, „Podkomornik”), ur. 17 października 1909 r. w Warszawie, dowódca Specjalnego Oddziału Lotnego AK Okręgu Lublin.
W młodości harcerz. Ukończył studia na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Warszawskiego i tam pracował jako wykładowca. W 1931 roku zakończył naukę w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Śremie.
W 1939 roku brał udział w wojnie obronnej, potem zaangażował się w działalność konspiracyjną. Początkowo pracował jako nauczyciel na kompletach tajnego nauczania. Działał w strukturach Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Od 1942 pełnił funkcję zastępcy komendanta obwodu Lublin ds. powiatu. Od maja 1942 do połowy 1943 był komendantem rejonu I AK. Latem 1943 mianowano go oficerem inspektoratu lubelskiego ds. zrzutów. „Szaruga” dowodził m.in. akcją odbierania zrzutów pod Bełżycami – w nocy z 12 na 13 kwietnia 1944 r., podczas której przejęto nie tylko zasobniki z bronią, ale też czterech skoczków. Oddział „Szarugi” uczestniczył też w akcji „Most I”. Celem akcji było zabezpieczenie lądowania samolotu dakota, lecącego z Brindisi. 2 lutego 1944 r. pod Marysinem, oddział AK pułkownika Aleksandra Sarkisowa starł się z obławą niemiecką. W wyniku stoczonej bitwy oddział został rozbity, zginęło 22 żołnierzy AK.
W 1944 „Szaruga” wstąpił w stopniu podpułkownika do Ludowego Wojska Polskiego. Został dowódcą 32. Pułku Piechoty LWP w Międzyrzecu Podlaskim. Aresztowany w październiku 1944 w ramach represji wobec AK-owców, uciekł z więzienia. W grudniu 1945 aresztowany ponownie, oskarżony o wrogie i dywersyjne działania w wojsku. Więzienie opuścił w 1947 r. Podjął wówczas pracę w zawodzie inżyniera budowlanego.
Zmarł w sierpniu 1994 r. w Warszawie, został pochowany na Cmentarzu w Wilanowie.
